یکی از انواع بیمه مسئولیت، بیمه شخص ثالث است که در گروه بیمه مسئولیت اتومبیل قرار دارد. در نظر بگیرد که شما با اتومبیل خود در حین رانندگی، با فرد دیگر تصادف کنید حال اگر شما در این تصادف مقصر شناخته شوید باید خسارت وارد شده با آن شخص را جبران کنید. در این صورت اگر شما بیمه شخص ثالث داشته باشید، بیمه طبق قرارداد، هزینه های خسارت را بر عهده می گیرد. به همین دلیل زمانی که یک وسیله نقلیه خریداری می کنید در اولین اقدام به سراغ بیمه آن رفته و وسیله خود را بیمه ایران شخص ثالث نمایید.
بیمه ایران شخص ثالث
منظور از شخص ثالث در این بیمه: همان گونه که بیان کردیم شما زمانی که تصادف می کنید و مقصر شما باشید، به فرد دیگری خسارت وارد می کنید. حال کسی که مورد خسارت قرار می گیرد -چه خسارت مالی و چه خسارت جانی- به عنوان شخص ثالث شناخته می شود که این خسارت برای او باید جبران شود. در نتیجه در این بیمه، شخص ثالث فردی غیر از خود راننده است.

بیمه ایران شخص ثالث
بیمه شخص ثالث چه مواردی را پوشش می دهد؟
به طور کلی این بیمه ۳ خسارت را تحت حمایت خود قرار می دهد:
1. خسارت جانی
زمانی که خسارت به جان خود شخص ثالث وارد شود که این خسارت شامل، دیه، نقص عضو، جراحی و هزینه درمانی می باشد.
2. خسارت مالی
این خسارت به اموال منقول و غیر منقول شخص ثالث وارد می شود. مثلا زمانی که شما با یک وسیله نقلیه تصادف می کنید و مقصر شما هستید، هر خسارتی که به ماشین شخص ثالث وارد می شود را شما باید جبران نمایید.
3. خسارت حوادث راننده:
این خسارت مربوط به افرادی می شود که در اتومبیل شخص ثالث سوار هستند و در زمان تصادف، آن ها نیز آسیب دیده اند پس این خسارت شامل خود شخص ثالث نمی شود.
سقف پرداخت هزینهها در پوشش جانی بر اساس مبلغ دیه در ماه حرام تعیین میگردد. سقف پوشش مالی نیز در هر سال متفاوت است.
محاسبه بیمه ایران شخص ثالث
برای تعیین قیمت نهایی بیمه شخص ثالث، عوامل و ملاکهای مختلفی را باید در نظر گرفت که در ادامه به بررسی این عوامل خواهیم پرداخت:
1.حق بیمه پایه ابلاغ شده توسط بیمه مرکزی
بیمه مرکزی هر ساله حداقل و حداکثر مبلغ حق بیمه شخص ثالث را به شرکتهای بیمه ابلاغ میکند که این مبلغ بر اساس میزان دیه همان سال تعیین میشود.
میزان دیه کامل در ماه حرام و ماه غیر حرام نیز هر ساله توسط قوه قضائیه اعلام میگردد.
2.تخفیف بیمه شخص ثالث (تخفیف عدم خسارت)
یکی از عوامل مهم تاثیر گذار بر قیمت نهایی بیمه شخص ثالث، تخفیف عدم خسارت بیمه است؛ به این معنی که به تعداد سالهایی که بیمهگذار از بیمه ثالث خود استفاده نکرده باشد، به بیمهنامه او تخفیف عدم خسارت تعلق میگیرد. دراین صورت، زمانی که شخص بیمهگذار اقدام به تمدید بیمهنامه خود نماید، تخفیف تعداد سالهای عدمخسارت بر حقبیمه پرداختی جدید آن اعمال میشود و مبلغ آن کاهش پیدا میکند.
برای مثال اگر شخصی ۱ سال از بیمه شخصثالث خود استفاده نکرده باشد و در تصادفی مقصر شناخته نشده باشد، برای تمدید بیمهنامه شخصثالث خود در سال آینده مشمول ۵% تخفیف حق بیمه میشود. به همین ترتیب با افزایش تعداد سالهای عدم خسارت، درصد تخفیف ثالث نیز افزایش مییابد.
در قانون جدید تخفیف بیمه شخص ثالث این تخفیفات به جای ۸ سال، در ۱۵ سال اعمال میشود. نحوه اعمال تخفیف عدم خسارت در قانون جدید در جدول زیر قابل مشاهده است:
5% | سال اول تخفیف |
10% | سال دوم تخفیف |
15% | سال سوم تخفیف |
20% | سال چهارم تخفیف |
25% | سال پنجم تخفیف |
30% | سال ششم تخفیف |
تخفیف عدم خسارت میزان تخفیف به درصد
35% | سال هفتم تخفیف |
40% | سال هشتم تخفیف |
45% | سال نهم تخفیف |
50% | سال دهم تخفیف |
55% | سال یازدهم تخفیف |
60% | سال دوازدهم تخفیف |
65% | سال سیزدهم تخفیف |
70% | سال چهاردهم تخفیف |
کاهش پلکانی تخفیف در صورت بروز خسارت:
در قانون قبلی بیمه ثالث با اولین خسارت و کنده شدن کوپن بیمهنامه، تمام تخفیف سالهای قبلی از بین میرفت؛ اما در قانون جدید بیمه شخص ثالث شرایط تغییر کرده و کاهش تخفیفات به صورت پلکانی است. طبق تبصره 2 ماده 6 آییننامه جدید تخفیف عدم خسارت، در صورت خسارت تمام تخفیفات بیمهگذار به یکباره از بین نمیرود. در جدول زیر میتوانید تاثیر خسارت مالی و جانی را بر کاهش تخفیفات مشاهده کنید:
سه بار و بیشتر | دو بار | یک بار | تعداد خسارت |
40 درصد | 30 درصد | 20 درصد | مالی |
100 درصد | 70 درصد | 30 درصد | جانی |
3.جریمه دیرکرد تمدید بیمهنامه ثالث:
یکی از عوامل تاثیرگذار بر نرخ حقبیمه ثالث، جریمه دیرکرد تمدید بیمهنامه است؛ به این شکل که در صورت عدم تمدید به موقع بیمهنامه ، حق بیمه شخص ثالث افزایش خواهد یافت.
جریمه دیرکرد به صورت روزانه محاسبه میشود و مبلغ آن به نوع خودرو (تعداد سیلندر آن) بستگی دارد.
حداکثر میزان جریمه دیرکرد برای یک خودرو، معادل مبلغ جریمه دیرکرد 365 روز است؛ یعنی اگر خودرویی چند سال هم بیمهنامه نداشته باشد فقط جریمه دیرکرد یکسال به حق بیمه او اضافه خواهد شد.
4.کاربری خودرو:
نوع کاربری خودرو یکی از عوامل مهم تاثیر گذار بر میزان ریسک خودرو و در نهایت قیمت حقبیمه ثالث است. مثلا خودروهای آموزش رانندگی یا تاکسیها، نسبت به خودروهای شخصی در معرض خطرات و حوادث رانندگی بیشتری هستند و باید حق بیمه شخصثالث بیشتری را پرداخت کنند. کاربریهایی که باعث افزایش حق بیمه شخص ثالث میشوند شامل:
- کاربری صنعتی
- آمبولانس
- آتشنشانی
- تاکسی درون شهری و برون شهری
- بارکش و …
5.میزان پوشش بیمه ایران شخصثالث:
میزان پوشش مالی بیمهنامه، میزان تعهد مالی شرکت بیمه را در مقابل بیمهگذار مشخص مینماید. بیمه مرکزی حداقل میزان پوشش مالی را برای سال 99، مبلغ 11 میلیون تومان تعیین کرده است. بیمهگذار با پرداخت حق بیمه بیشتر، میتواند پوشش مالی بالاتری را خریداری کرده و از خدمات بیشتری بهرهمند شود.
6.مدت اعتبار بیمهنامه:
مدت اعتبار بیمهنامه شخصثالث میتواند از 2ماه تا یک سال باشد اما میتوان گفت که خرید بیمه شخص ثالث به صورت سالانه مقرون بهصرفهتر است. به این دلیل که با توجه به بالا بودن ریسک بیمههای کوتاه مدت برای شرکتهای بیمه، قیمت بیمهنامه کوتاه مدت از بیمهنامه یک ساله بیشتر خواهد بود.
باید توجه داشت که بیمهنامه شخص ثالث از ساعت 24 روز خریداری فعال میشود. مثلا اگر روز شنبه اقدام به خرید یا تمدید بیمهنامه کنید، بیمهنامه شما از ساعت 24 همان روز یا به عبارتی از ابتدای بامداد یکشنبه فعال خواهد بود.
7.سال ساخت و عمر خودرو:
با توجه به افزایش ریسک خودروهای کهنه، در تمام شرکتهای بیمه نرخی به عنوان ضریب کهنگی در نظر گرفته میشود. این نرخ معمولا برای خودروهایی با عمر بیش از 15 سال محاسبه شده و به ازای هر سال 2 درصد به مبلغ بیمهنامه اضافه میگردد. حداکثر این ضریب برای ده سال کهنگی و معادل 20 درصد خواهد بود.
قوانین جدید بیمه ایران شخص ثالث
بیمه شخص ثالث در سال 99 نسبت به سالهای گذشته تغییرهایی داشته است:
- بیمهگذارانی که بیمهنامه خودرا در ابتدای سال شمسی دریافت نموده اند، لزومی به دریافت الحاقیه برای آنها وجود ندارد.
- در قانون جدید بیمهگذار میتواند تخفیفهای متعلق به خود را از یک خودرو به خودروی دیگر با تعداد سیلندر مشابه منتقل کند.
- طبق قانون جدید انجام تعهدات شرکت بیمه بدون توجه به جنسیت و دین افراد بیمهگذار انجام میپذیرد.
- برخلاف قانون قبل عواملی مانند سابقه رانندگی پر خطر و نمره منفی در تعیین میزان حقبیمه نیز موثر خواهد بود.
- در قانون بیمه جدید در صورت تقلب افراد و هرگونه اقدام متقلبانه برای دریافت خسارت از شرکت بیمه، به حبس تعزیری درجه شش و جزای نقدی معادل دو برابر وجوه دریافتی محکوم میشوند.
- در صورتی که طبق گزارش کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی و یا پلیس راه، حادثه به علت تخلف راننده مقصر باشد، بیمهگر جایز است بخشی از خسارت را از راننده متخلف دریافت کند.
- شرکت بیمه در صورت تاخیر در پرداخت خسارت به بیمهگذار، باید روزی معادل نیم هزارم مبلغ خسارت علاوه بر پرداخت کل خسارت، به عنوان جریمه پرداخت کند.
- طبق قانون جدید برای خسارتهای کمتر از 11 میلیون تومان ، اخذ کروکی برای دریافت خسارت از شرکت بیمه توسط بیمهگذار لازم نیست.
- در صورتی که اثبات شود علت حادثه مربوط به کوتاهی در کار ارگانهای مربوطه مانند مشکلات راه، نبودن یا نقص علائم رانندگی و… بوده است، شرکت بیمه میتواند مبلغ خسارت را از ارگان مقصر دریافت نماید.
- در قانون جدید پوششهایی برای شخص راننده مقصر نیز در نظر گرفته شده است.
- مطابق قانون جدید سقف پرداخت خسارت وارد شده به خودروهای گرانقیمت و لوکس تغییر یافته است.
حذف الحاقیه بیمه شخص ثالث:
در قوانین قبلی اگر شروع سال بیمهای شما از ابتدای سال و همزمان با تغییر میزان دیه نبود (مثلا سررسید بیمه در آذر ماه بود) باید برای مدت بیمهشده بر اساس دیه سال قبل، الحاقیه صادر و حقبیمه متناسب با دیه سال جدید اضافه میشد. اما در قوانین جدید نیازی به صدور الحاقیه ثالث و پرداخت مبلغ اضافه نیست و پرداخت مابهالتفاوت آن به عهده صندوق تامین خسارتهای جانی ثالث است.
حذف کوپن بیمه ثالث از ابتدای سال 97:
بر اساس قانون جدید از ابتدای سال 97 کوپن بیمهنامه شخص ثالث حذف شد. برخی شرکتهای بیمه به صورت کامل آن را حذف نمودهاند و برخی شرکتهای بیمه کوپنها را شماره گذاری نمیکنند. با این وجود تعدادی از شرکتهای بیمه همچنان کوپنها را به صورت قبل در بیمهنامه خود نگه داشته اند و احتمالا در آیندهای نزدیک اقدام به حذف آنها خواهند نمود. در کل کوپن کاغذی به صورت قانونی از بیمه ثالث حذف شده است و به زودی به جای بیمهنامه، کارت هوشمندی صادر میشود که دارای QR کد است و تمام سوابق و اطلاعات بیمهنامه از این طریق در دسترس خواهد بود.
همچنین بهتر است بدانید که بیمهنامه هایی که کوپن از آنها حذف شده است، برای دریافت خسارت باید از کپی بیمهنامه خود استفاده کنند.
تمدید بیمهنامه شخص ثالث با یک شرکت بیمه جدید:
در تمدید بیمهنامه شخص ثالث هیچ محدودیتی برای انتخاب شرکت بیمه وجود ندارد. به این معنی که خریدار میتواند بدون توجه به شرکتی که سال گذشته تحت پوشش آن بوده است در سال جدید بیمهنامه خود را (با حفظ تخفیفات عدم خسارت آن) از یک شرکت تازه خریداری نماید.